Sławni absolwenci

Z Nich możemy być dumni - absolwenci gimnazjum i liceum
im. Ignacego Jana Paderewskiego.

Prof. Andrzej Koszewski (1922 – 2015)

Jeden z najwybitniejszych poznańskich kompozytorów, muzykolog i pedagog, uczeń Gimnazjum Paderewskiego, urodzony 26 lipca 1922 w Poznaniu, zmarł 17 lutego 2015 roku.

W 1945 rozpoczął studia muzykologiczne na Uniwersytecie Poznańskim pod kierunkiem Adolfa Chybińskiego. Jednocześnie studiował teorię muzyki oraz kompozycję u Stefana Bolesława Poradowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu (dziś Akademia Muzyczna). Studia kontynuował pod kierunkiem Tadeusza Szeligowskiego jako aspirant w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie.

Działalność pedagogiczną Andrzej Koszewski rozpoczął bardzo wcześnie, bo już w roku  1948. Uczył w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej oraz w Liceum Muzycznym w Poznaniu. Jednak swoje losy związał przede wszystkim z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Poznaniu – prowadził klasę kompozycji, pełnił funkcję kierownika Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki, od 1985 był profesorem zwyczajnym.

Głównym polem zainteresowań badawczych Koszewskiego była twórczość Fryderyka Chopina oraz muzyka współczesna i improwizacja fortepianowa. Był autorem pierwszego w polskim piśmiennictwie podręcznika na ten temat: Materiały do nauki improwizacji fortepianowej. Koszewski komponował na różne składy i różne instrumenty, ale największe uznanie przyniosła mu twórczość chóralna, nietypowa i niezwykle wymagająca. Członkowie „The King’s Singers” mówili, że utworów Koszewskiego nie można śpiewać podczas typowych tras koncertowych, bo wymagają specjalnego przygotowania i koncentracji, a są bardzo piękne. Koszewski zasłynął również jako twórca muzyki religijnej i muzyki inspirowanej folklorem, zwłaszcza wielkopolskim (Szocz wielkopolski na orkiestrę z 1951 r., Tryptyk wielkopolski na chór mieszany z 1963 r. czy Mała suita nadwarciańska na chór mieszany z 1969 r.)

Był laureatem wielu nagród artystycznych, m.in. Nagród Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1978, 1982 i 1988) i II stopnia (1967, 1973 i 1977), Nagrody Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży (1982), dorocznej Nagrody Związku Kompozytorów Polskich (1986), Nagrody im. Jerzego Kurczewskiego (2003) oraz statuetki Złotego Hipolita – wyróżnienia przyznawanego przez Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego (2008). Doktor honoris causa macierzystej uczelni, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Uczniem Andrzeja Koszewskiego jest m. in. Krzesimir Dębski, który na wiadomość o śmierci Profesora powiedział: - Takich Profesorów już nie ma, a i wtedy, kiedy ja u Niego studiowałem, był wyjątkowy. Przeniósł do polskich uczelni – za sprawą swoich profesorów – tradycję niemiecką, która polegała na dyscyplinie i porządku. Zawsze powtarzał nam: napisz jedną stronę dziennie, a po trzech miesiącach będziesz miał symfonię. I miał rację.

Na podstawie materiałów:
http://culture.pl/pl/tworca/andrzej-koszewski
http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/3754973,andrzej-koszewski-nie-zyje,id,t.html

Tadeusz Sobolewicz (1923 – 2015)

Urodzony 25 marca 1923 w Poznaniu, jego prawdziwe nazwisko brzmiało Władysław Sowiźrał; nowe przybrał podczas niemieckiej okupacji. Do wybuchu II wojny światowej był uczniem Paderka. W latach 1937-1939 należał do 16 Poznańskiej Drużyny harcerzy im. gen. Józefa Bema. Podczas wojny stracił ojca ppłk. Stanisława Sowiźrała, założyciela i pierwszego komendanta obwodu tarnowskiego Służby Zwycięstwu Polski-ZWZ, deportowanego do Auschwitz 20 lutego 1942 r. i zgładzonego cztery miesiące później w komorze gazowej. Matka Tadeusza Sobolewskiego, Ludgarda, również aresztowana, trafiła do KL Ravensbrueck; po wyzwoleniu 2 maja 1945 r. wróciła do Polski.

Sam Tadeusz Sobolewski podczas wojny należał do Związku Walki Zbrojnej. Po dwóch latach działalności został aresztowany przez gestapo i przebywał w Auschwitz, KW Buchenwald, w Lipsku oraz w fabryce zbrojeniowej w Mülsen , wreszcie we Flossenburgu. W 1946 roku wrócił do kraju i podjął studia aktorskie. Jako aktor znany był z wielu ról teatralnych i filmowych, występował w teatrach Śląska, Zagłębia Dąbrowskiego i Krakowa, grał w takich filmach, jak Perła w koronie, Magnat czy Triumph of the Spirit. Był też autorem wspomnieniowych książek Wytrzymałem, więc jestem (przetłumaczona na angielski, niemiecki i hiszpański) oraz Mieć kogoś.

Tadeusz Sobolewski był działaczem m.in. Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem, które grupuje byłych więźniów Auschwitz, ich dzieci oraz nauczycieli. Celem Towarzystwa jest przekazywanie pamięci o niemieckim obozie kolejnym pokoleniom oraz prowadzenie działalności historycznej i wydawniczej.  Zasługą Sobolewicza jest umieszczenie w roku 1995 w byłym obozie oświęcimskim tablicy „W hołdzie żołnierzom AK i ludziom niosącym pomoc więźniom”.

Na emeryturze zamieszkał w Krakowie. Podejmując trud budowania przyjaźni między narodami bardzo często spotykał się z młodzieżą polską i niemiecką. Takich spotkań odbył ponad 1,5 tysiąca. W 2007 r. został odznaczony niemieckim Krzyżem Zasługi na Wstędze za pracę edukacyjną, którą prowadził z młodymi ludźmi, przyczyniając się do porozumienia obu narodów. Jego inne odznaczenia to między innymi: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski , Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polsk, Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Oświęcimski, Krzyż Złoty Zasługi, Krzyż Partyzancki.

Podczas wizyty Benedykta XVI w byłym obozie Auschwitz, 28 maja 2006 r., Tadeusz Sobolewicz, był jednym z 31 byłych więźniów, którzy witali papieża przy Ścianie Straceń na dziedzińcu bloku 11. Ojciec Święty oddał tam hołd więźniom zgładzonym przez Niemców.

Tadeusz Sobolewicz zmarł 28 października 2015 roku, pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Na podstawie materiałów Polskiego Radia:
http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1537953,Zmarl-Tadeusz-Sobolewicz-byly-wiezien-niemieckich-obozow-aktor

Piotr Chruszczyński (1952-2002)

Prawnik, działacz "Solidarności", dyplomata. W 1971 r. ukończył VI Liceum Ogólnokształcące w Poznaniu, a następnie  ukończył wydział Prawa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1980 r. współtworzył NSZZ "Solidarność" w aparacie sądowniczym. Od 1981 r. przebywał na emigracji we Francji, biorąc cały czas czynny udział w działalności związkowo- niepodległościowej, najpierw na stanowisku kierownika Sekcji Pomocy Represjonowanym, a następnie - od 1985 r. jako dyrektor Biura NSZZ "S" w Paryżu. Po 1989 r. przeszedł do służby dyplomatycznej, pełniąc w latach 1990 - 1992 funkcję pierwszego sekretarza Ambasady RP we Francji. Kolejne dwa lata spędził jako konsul generalny RP na placówce w Strasburgu. Za swoją działalność w tym kraju nagrodzony Francuską Legią Honorową. W 1994 r. wrócił do kraju, jeszcze w tym samym roku obejmując stanowisko doradcy prezesa NBP. W latach 1998-2000 pełnił funkcję wiceprezesa Polskiej Agencji Informacyjnej. W 1997 r. został dyplomantem Wydziału Strategii Stosunków Międzynarodowych waszyngtońskiego Georgetown University.
15 września 2000 r. objął stanowisko dyrektora tworzącego się Oddziału Warszawskiego IPN. Wyrozumiały dla słabości innych, był bezkompromisowy dla ludzkich podłości i zbrodni. Człowiek uczciwy i prawy, na wielu polach cały czas służący Rzeczypospolitej, cały czas wierny swoim ideałom i wyborom.

Adam Dedio (1918-1947)

Absolwent Gimnazjum i Liceum im Paderewskiego w Poznaniu z 1937 roku. Ukończył Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej w Gdynii. We wrześniu 1939 r. walczył w Grupie Operacyjnej "Polesie" gen. F. Kleberga. Od jesieni 1944 w oddziale Armii Krajowej pod pseudonimem "Kopiec". Po wojnie został zmobilizowany przez komunistyczne władze i skierowany do służby w Marynarce Wojennej w Gdynii. Wierny sprawie niepodległej Polski działał w tajnej organizacji Semper Fidelis Victoria.  17 maja 1946 roku został aresztowany i skazany na śmierć przez rozstrzelanie. Wyrok wykonano.

Stefan Górski (1922 - 1948) "Cichociemny"

W 1939 roku uzyskał "małą maturę" W Gimnazjum Państwowym im. I.J. Paderewskiego. Był harcerzem w 16 PDH im. gen. J. Bema. W 1939 roku został powołany do wojskowych służb pomocniczych. 19 września z grupą harcerzy przekroczył granicę na Węgry, następnie przedostał się do Francji, a po kapitulacji do Wielkiej Brytanii, gdzie pełnił służbę w 1 Brygadzie Strzelców. W 1943 roku zgłosił się do służby w kraju i po specjalnym szkoleniu w 1944 znalazł się na terenie okupowanej Polski. Pełnił funkcję instruktora dywersji i dowódcy plutonu Kedywu w Obwodzie  Piotrków Trybunalski. Był także zastępcą komendanta miasta Piotrków.

W 1945 roku ujawnił się i podjął studia na Akademii Handlowej, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Prześladowany przez władze komunistyczne w 1947 roku został aresztowany, a po trwającym rok śledztwie został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano w 1948 roku w więzieniu na Mokotowie w Warszawie.

Kazimierz Łukomski (1920 - 1992)

W 1938 roku ukończył Gimnazjum Państwowe im. I.J. Paderewskiego, następnie wstąpił do wojska i skończył Podchorążówkę Artylerii Lekkiej nr 7, z którą odbył Kampanię Wrześniową. Następnie przedostał się do Anglii i służył w 4 Kompanii Kadrowej Strzelców pod dowództwem płk. S. Sosabowskiego. Po wojnie decyduje się na pozostanie na emigracji. W 1955 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Był długoletnim wiceprezesem Kongresu Polonii Amerykańskiej, wiceprezesem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów oraz prezesem Nowej Emigracji. Stał się inicjatorem dialogu polsko-żydowskiego, w wyniku którego doszło do powstania National Polish American - Jewish American Council.  Za swoją postawę i działalność został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz złotym Krzyżem Polski Walczącej.

Gwidon Miklaszewski (1912 - 1999)

Urodził się 24.08.1912r. w Berlinie. Lata młodzieńcze spędził w Poznaniu, tu uczęszczał do Gimnazjum im. I.J.Paderewskiego. W 1931 roku zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Podczas wojny uciekł do Krakowa, ukrywał się też w Nowym Targu.

Jako karykaturzysta debiutował w 1932 r. w piśmie "Ilustracja Polska", które wychodziło w Poznaniu.
W latach 1945-47 był zatrudniony w redakcji "Przekroju". Największą popularność przyniósł mu "serial" rysunkowy, którego bohaterką była warszawska Syrenka. Ponad 8 tysięcy "komiksów" z Syrenką w roli głównej opublikowano w "Expressie Wieczornym" - od 1945 roku do wybuchu stanu wojennego. Więcej rysunków Miklaszewski zamieścił w "Dzienniku Zachodnim", z którym współpracował od 1949 roku. Jego prace znaleźć można było też w prasie codziennej i tygodnikach: "Wróble na Dachu", "Kocynder", "Szpilki", "Polska", "Świat"€, jest autorem wielu ilustracji książkowych m.in. "€žGłowa na tranzystorach"€ H.Ożogowskiej.

Laureat wielu nagród, Kawaler "€žOrderu Uśmiechu"€, który otrzymał w 1985r.
Zmarł 20 listopada 1999 roku w Warszawie.

Egon Naganowski (1913 - 2000)

Uczeń Gimnazjum i Liceum im. Ignacego Jana Paderewskiego. Studiował na Uniwersytecie Poznańskim polonistykę i germanistykę w latach 1932 - 1939. W czasie wojny przebywał w Warszawie i działał w ruchu oporu. Wziął udział w powstaniu warszawskim jako żołnierz AK, po upadku powstania dostał się do obozu jenieckiego w Niemczech. Po wyzwoleniu wrócił do Poznania.

Jest autorem znanych monografii o Jamesie Joysie "Telemach w labiryncie świata" i Robercie Musilu "Podróże bez końca", a także przekładów (wspólnie z żoną Ireną) dzieł z literatury europejskiej, np. F. Durrenmatta, T. Manna, G.Grassa

Witold Pic (1918-1944) "Cichociemny"

Absolwent Gimnazjum i Liceum im Paderewskiego w Poznaniu z 1937 roku. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. We wrześniu 1939r. brał udział w obronie Lwowa. Następnie przez Węgry przedostał się do Francji. Po klęsce Francji przewieziony do Wielkiej Brytanii przeszedł specjalistyczny kurs dywersyjno-sabotażowy i został członkiem elitarnej grupy Cichociemnych. W lutym 1943 roku  przerzucony do kraju i przydzielony do oddziału KEDYWU Obszar AK Zachód "Las". Brał udział w akcjach wysadzania transportów kolejowych. Zginął w czasie akcji przewozu broni 22 marca 1944 r.

Karol Marian Pospieszalski (1909 - 2007)

Ukończył Gimnazjum im. I.J.Paderewskiego w 1927 r., następnie studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, po jego ukończeniu pracował jako asesor sądowy, a potem jako sędzia sędziów m.in. w Poznaniu. W 1939 r. wstąpił do tajnej organizacji "Ojczyzna" skupiająca działaczy o poglądach narodowo- i chrześcijańsko-demokratycznych - dała później znaczną część kadry Związkowi Walki Zbrojnej i Armii Krajowe. Po wysiedleniu do Częstochowy opracował tajny raport "Z pierwszej linii frontu" i "Polska pod prawem niemieckim". Po wojnie pracował w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Poznańskiego i równolegle w Instytucie Zachodnim w Poznaniu. Nigdy nie przystąpił do komunistycznej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej  /PZPR/. W 1966 r. nie przyłączył się do rozpętanej przez PZPR nagonki na biskupów polskich, autorów listu do biskupów niemieckich. Został za to wyrzucony z Instytutu Zachodniego . Pracował nadal na UAM, ale za swoją postawę zapłacił karierą naukową. Awansował tylko raz  w 1957 r. - na profesora nadzwyczajnego. Mimo nieprzeciętnego dorobku naukowego, z powodu sprzeciwu komunistów, aż do przejścia na emeryturę nie doczekał się tytułu profesora zwyczajnego. W 2005 roku przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela m. Poznania.

Zwracam się z prośbą do wszystkich osób, a zwłaszcza absolwentów gimnazjum i liceum im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu o przekazywanie wszelkich informacji na temat osiągnięć naukowych, politycznych, społecznych i innych uczniów i nauczycieli "Paderka". Tylko wspólnym wysiłkiem możemy ocalić od zapomnienia dokonania ludzi wybitnych, których droga życiowa powinna być ponadczasowym wzorem dla wszystkich pokoleń.

Karol Seifert
absolwent i dyrektor
VI Liceum Ogólnokształcącego
im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu